Նուկիմ քաղաքի խելոքները
ԱվետիքԻսահակյան
Ժամանակովմիքաղաք է եղել՝ Նուկիմանունով: Անունըկա, բայցտեղըմինչևհիմահայտնիչէ: Այսքաղաքըցուրտ է եղել՝ երկուձմեռ, միամառ: Միօրժողովուրդըհարայ-հրոցովհավաքվում, ափ է առնումվքաղաքիառաջաորմարդկանցդռները.
-Էսքաղաքումէլապրելչիլինի, սառանք, ախպեր, սառանք: Ելեքպատգամգնացեքթագավորիմոտ, գնացեք, թագավորինասեք, թեորերկուամառ, մեկձմեռչանի՝ մենքէսքաղաքումէ՜լմնացողըչենք:
– Ժողովրդիկամքըսուրբ է, – ասումենառաջնորդները, որքաղաքիխելոքներնենլինում, խորհրդիեննստում և որոշումթագավորիմոտգնալխնդրելու և, թագավորիսիրտըշահելուհամարէլմիքսակոսկինվերենտանումժողովրդիկողմից: Շինումենմիերկարնիզակ, նիզակիծայրիցկախումենքսակը և «թագավոր, որտեղես, գալիսենքքեզմոտ», ասումենքաղաքիառաջավորներնուճամփաընկնում:
Միավանիմիջովանցնելիս, տեսնումենխանութպանիմեկըկրակիբոցիպեսմիբան է ծախում: Դրատեսքըշատ է հրապուրումՆուկիմքաղաքիպատգամավորներին:
– Էտի՞նչեսծախում, ախպեր, – հարցնումեննրանք:
– Տաքդեղ, – պատասխանում է խանութպանը:
Առաջինանգամնենտեսնումտաքդեղը, առաջինանգամնենլսումտաքդեղանունը:
-Ուտելուբա՞ն է, – հարցնումեննրան:
– Ուտելուբան է, բաո՜նց, – պատասխանում է խանութպանը:
– Որէդպես է, միկշեռքէդասածիցդտուր:
Ավագպատգամավորըտաքդեղիցմիհատկծում է, բերանըմրմռում է, աչքերըարցունքոտվումեն, նետում է մյուսին, սաէլմիկտորկծում է, նետում է մյուսին: Էսպեսմինչևվերջինպատգամավորը: Բերաններըմրմռալով, աչքերըարցունքոտելով, խանութպանինհայհոյելով՝ շարունակումենճանապարհը: Միուրիշավանովանցնելիստեսնումենխանութպանիառաջսալաներիվրադարսված… չենիմանումինչ:
– Էդի՞նչեսծախում, ախպեր:
– Խաղող:
Առաջինանգամնենտեսնումխաղողը, առաջինանգամնենլսումխաղողիանունը:
– Ուտելուբա՞նէ,-հարցնումեննրանք:
– Էնէլո՜նց, – պատասխանում է խանութպանը:
– Դե, միկշեռքտո՛ւր:
Վճարումեն, առնում, ուտում, համըբերաններն է մնում: Շրթունքներըլիզելով, խանութպանինօրհնելով` շարունակումենճանապարհը:
Միուրիշավանովանցնելիստեսնումենխանութպանիմոտկտոր-կտորճերմակբաներ:
– Էդի՞նչեսծախում:
– Շաքար:
Շաքա՞ր….Ո՛չտեսելէին, ո՛չլսել:
– Ուտելուբա՞նէ,-հարցնումեննրանք:
– Էնէլո՜նց:
– Դե, միկշեռքտո՛ւր:
Վճարումեն, առնում, կռթկռթալովուտում, համըբերաններն է մնում:
Գնումեն, գնում, գիշերըվրա է հասնում: Նիզակըտնկումենգետնիմեջ, քսակովոսկինամրացնումնիզակին, իրենքպառկումենշուրջը, միամիտքնում: Գողըինչպե՞սկարող է բարձրանալվերև, նիզակիծայրիցկախվածքսակըառնել, իսկիխելքիմոտբա՞ն է:
Հակառակիպեսգիշերըմիճամփորդ է անցնումէդտեղերով, տեսնում է միտնկածձողիշուրջըմարդիկանուշքնելեն: Վեր է նայում` ձողիծայրիցբան է կախված: Վար է բերում ձողը, բացանումքսակը, մեջը՝ դեղինոսկի: Ոսկինդատարկում է իրխուրջինիմեջ, փոխարենըքսակիմեջխիճուավազ է լցնում, ձողընորիցկանգնեցնում:
ԱռավոտըՆուկիմքաղաքիխելոքներըշարունակումենիրենցճանապարհը: Հարցնելովհասնումենթագավորանիստքաղաքը: Գնումեն, թագավորիդռանըկանգնում: Դռնապանըիմաց է տալիսպալատականներին, սրանքէլթագավորին, թեՆուկիմքաղաքիցպատգամավորենեկել: Թագավորըհրամայում է ներսկանչելնրանց:
Պատգամավորներըթագավորին ցցցև բարևբռնածկանգնումեն: Ավագպատգամավորըքսակըմոտեցնում է թագավորին և ասում.
– Թագավո՛րնապրածկենա, մենքՆուկիմքաղաքիժողովրդիկողմիցենքեկելխնդրանքով: Էսմիքսակոսկինէլժողովրդիկողմիցքեզնվերենքբերել: Մերքաղաքըշատցուրտքաղաք է. երկուձմեռ, մեկամառ: Թեորերկուամառ, մեկձմեռչանես, էլմերքաղաքումմենքմնացողըչենք, լավիմացածլինես:
Մյուսպատգամավորներըգլխովհաստատումեննրաասածը:
Թագավորիգանձապահը, որվերցրելէրքսակը, թագավորիականջինփսփսում է, թեոսկուտեղխիճուավազ է:
Թագավորըմտածում է` սրանքնպատակո՞վենոսկուտեղխիճուավազբերել, թե՞ միամիտսրտով: Փորձելուհամարհրամայում է` նրանցառաջմիմատուցարանսևսալորդնեն` սևբոլոճներիհետխառը: Պատգամավորները վրաենպրծնում. ավագպատգամավորնասում է.
– Տղե՛րք, առաջոտավորնուտենք` չփախչեն, անոտըմերծառան է:
Թագավորըտեսնում է նրանցխելքիչափը և դառնալովնրանց` ասում է.
– Գնացե՛քձերտները, մինչևտեղհասնեք, մեկէլամառըեկածկլինի:
– Թախտիդհաստատմնաս, – ասումենպատգամավորները և ուրախ-զվարթվերադառնումենիրենցքաղաքը:
Ստեղծագործականաշխատանք
Իսկհետոի՞նչեղավ․․․
Փորձի՛րհեքիաթիհամարնորավարտհորինել։
Առաջադրանքներ
- Բացատրի՛րընդգծվածարտահայտությունները։=
ափ է առնում — Ձեռքն է առնում, բուռը՝ ձեռքն է վերցնում:
խորհրդի են նստում — ժողովե են անում
Վար է բերում — իջեցնում է
գլուխ են տալիս — խոնարհվում են
վրա են պրծնում — հարձակվում են - Տեքստից դո՛ւրս գրիր բարդ բառեր։
հարայ-հրոցով, պատգամ, քսակ, տաքդեղ, պատգամավոր, սալան, խուրջին, - Բնութագրի՛ր Նուկիմքաղաքի բնակիչներին։
Միամիտ, անխելք - Հեքիաթիցդո՛ւրսգրիրնուկիմցիներինբնորոշողհատվածները։
- Բնութագրի՛րթագավորին։
- Դո՛ւրսգրիրթագավորինբնորոշողհատվածը։
- Մանրամասննկարագրի՛րՆուկիմքաղաքը։ Ինչպիսի՞նկլինինրանցշուկան, դպրոցը, տները, փողոցները։ Շուկայումինչե՞րենվաճառում և այլն․․․
- Խորհո՛ւրդտուրնուկիմցիներին։
- Ի՞նչ է սովորեցնումայսհեքիաթը։
- Հեքիաթըինչպե՞սկվերնագրես։
Լրացուցիչընտանեկանառաջադրանք․ընտանեկանռադիոթատրոն
Հեքիաթըդերերովկարդացե՛ք և ձայնագրե՛ք։